کلید واژهها: اخلاق، اخلاق حرفه ای، سبک های نوین رهبری مالی
فصل اول
کلیات پژوهش
۱-۱ مقدمه
مقوله اخلاق و عمل کردن به اخلاق حرفهای، از مباحث جدی و مورد توجه در حوزه حسابداری است. منظور از این سخن آن است که علاوه بر نفع و انگیزه های شخصی که لازمه زندگانی بشری است ، و در مواردی هم می تواند منجر به بهبود اوضاع در جامعه گردد، موارد دیگری مانند ارزش های اخلاقی ، حداکـثر کردن سود اجتماعی که در آخر کار نصیب جامعه می شود و همچنین توجه داشتن به اصول و هنجارهای انسانی و اجتماعی می تواند به بهبود وضع جامعه و شکوفایی هر چه بیشتر و ساختن کشوری متمدن تر کمک کند. اخلاق در زندگی انسان از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است زیرا انسانیت در انسان وقتی شکل می گیرد که ارزشهای اخلاقی در وجود او متبلور شود. هر انسانی را به میزان ظهور ارزشهای اخلاقی در افکار و گفتار و رفتار ارزیابی می کنند. اولین نمودی که از یک شخص در جامعه ظاهر می شود اخلاق آن فرد است . این مهم در مشاغل هم ورود می کند و اخلاق حرفه ای حسابداری ، مسئله مهمی است که به طور مستقیم بر روی صداقت و توانایی حسابداران برای جلب اعتماد عمومی تاثیر دارد. به خصوص اینکه عدم آموزش صحیح و اخلاقی می تواند منجر به فعالیتهای متقلبانه شود. به همین خاطر در این تحقیق تصمیم بر آن است که به بررسی تاثیر اخلاق حرفه ای حسابداری در بهبود و پیشرفت سبک های نوین رهبری مالی پرداخته شود.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
بیان مساله
امروزه دنیای پیرامون ما با سرعت زیادی در حال تغییر است. این تغییر در همه ی ابعاد زندگی انسان ها به وضوح قابل مشاهده است. مقوله حسابداری و پیشرفت ها و تغییرات حاصله در امر حسابداری هم از این مقوله مستثنی نیست به طوری که، از جمله موضوعاتی که همواره مورد توجه قرار گرفته مباحث مالی و مباحث مربوط به حرفهی حسابداری بوده است. حسابداری، اختراع بشر و نتیجه توافقات بشری است. همانطور که از تعریف حسابداری مشخص است، حسابداری، عبارت است از مجموعه قواعد و روش هایی که با به کارگیری آنها، اطلاعات مالی و اقتصادی یک مؤسسه گردآوری، طبقه بندی و به شکل گزارشهای حسابداری تلخیص می شود و برای تصمیم گیری در اختیار اشخاص علاقه مند و ذینفع قرار می گیرد. این اشخاص می توانند از وضعیت مالی، نتایج عملیات و همچنین دورنمای آینده مؤسسه مطلع شوند.از طرفی همان طور که می دانیم، ویژگیهای هر حرفه عبارت است از:۱-پذیرش وظیفه خدمت به جامعه۲-وجود حداقل شرایط از پیش تعیین شده برای ورود به حرفه ی مورد نظر، همانند مهارت های تخصصی که از طریق آموزش و تجربه به دست می آیند.۳-پایبندی اعضای حرفه به مجموعه ای از اصول، ضوابط و ارزش های مربوط در آن حرفه (علی مدد، ۱۳۸۵).بنابراین از آن جا که، اخلاق[۱] در کسب و کار یکی از بخش های اخلاق کاربردی است و اخلاق حرفه ای[۲] نیز به عنوان زیر مجموعه ای از اخلاق کسب و کار[۳] می باشد، بهتر است که این حرفه را از منظر اخلاق حرفه ای مورد بحث بگذاریم. اخلاق حرفه ای شامل احکام و روش های پسندیده ای است که در یک حرفه مورد استفاده قرار می گیرد. از اخلاق حرفه ای به عنوان دانشی یاد شده است که به نحوی روشمند، رفتار مناسب و درست را در هر حرفه تبیین نموده و رهنمودهای عملی و کاربردی را به منظور تعیین حد و مرز مسئولیت ها، ارائه می دهد (بیات، ۱۳۸۷). به طوری که ضوابط رفتاری و اخلاقی هر حرفه از مهم ترین خط مشی های آن حرفه به شمار می آید. بنابراین باید برخی از استانداردهای اخلاقی ، با دقت و حساسیت بیشتری رعایت شود از طرفی، صرف نظر از اینکه اهداف سازمان تحت مدیریت مدیران کدامند معمولا مدیران در کوشش های که برای دستیابی به هدف های سازمان انجام می دهند در چهار نوع فعالیت اصلی درگیر می شوند.( تصمیم گیری، برنامه ریزی، رهبری فعالیتهای عملیاتی، کنترل) که برای انجام هر یک از فعالیت های چهارگانه بالا مدیریت نیازمند اطلاعات است.این اطلاعات می تواند از منابع مختلفی نظیر اقتصاددانان، متخصصین مالی، کارکنان فروش و بازاریابی، کارکنان تولید و حسابداری مدیریت بدست آید. و با توجه به اهداف چهارگانه حسابداری مدیریت که در راستای کمک به مدیریت مدیر جهت رسیدن به اهداف استراتژیک سازمان است و اطلاعات مفیدی برای تصمیم گیری،برنامه ریزی،رهبری فعالیت ها و کنترل در اختیار مدیران قرار می دهد. و نظر به اهمیت اطلاعات ارائه شده توسط حسابداران مدیریت ،که باعث بهبود و اتخاذ تصمیمات صحیح توسط مدیران در حوزه های مختلف از جمله مالی می شود. اینکه حسابداران تا چه میزان در اهمیت اطلاعاتی که ارائه می کنند توجه ویژه ای به اخلاق حرفه ای دارند نکته قابل توجهی است.
همان طور که مشخص است واحد حسابداری به عنوان یکی از بخش های سازمان مورد توجه است. این بخش نیز همانند سایر بخش ها تحت نظارت و رهبری خواهد بود تا بتواند در راستای دستیابی به اهداف کلان سازمان با دیگر واحدهای سازمان همگام شود. محققان بیان کرده اند که رهبری، توانایی اثر گذاشتن بر نگرش ها، توانایی ها و باورهای کارکنان در راستای رسیدن به اهداف سازمانی است. هر چند سال ها رهبری یک موضوع اصلی بین محققان بوده است اما به دلیل تغییرات چشمگیر اجتماعی که در طول دو دهه گذشته اتفاق افتاده است، باعث شده همچنان بحث رهبری و سبکهای نوین آن بیشتر خود را جلوه نمایند (دوکت و مکفارلَن[۴]، ۲۰۰۳). سبکهای رهبری خدمتگزار و تحول گرا که از سبکهای نوین رهبری هستند به دلیل ریشه و مبنای یکسان از شباهت های زیادی برخوردارند که این پژوهش ضمن تعریف و بیان هرسبک به بیان ویژگی های این دو سبک پرداخته و به بررسی تاثیر اخلاق حرفه ای حسابداران در ارتقاء کاربرد و به کارگیری این سبک ها می پردازد.
با توجه به توضیحات ارائه شده، مسئله اصلی تحقیق عبارت از این می باشد که: « رعایت اخلاق حرفه ای توسط حسابداران چه تاثیری در ارتقاء سبک های نوین رهبری در بخش مالی می تواند داشته باشد؟»
۱-۳ اهمیت موضوع تحقیق
پیشرفت همواره مورد توجه حسابداران در مباحث مربوط به اخلاق و رعایت اخلاق حرفه ای بوده، که در طول زمان به وجود می آید. اهمیت این موضوع در این است که حرفه ی حسابداری نیز یکی از متشکل ترین و منضبط ترین حرفه های دنیاست. این حرفه به دلیل نوع و ماهیت خدماتی که ارائه می نماید باید اعتبار و اعتماد خاصی داشته باشد. تداوم این اعتبار و اعتماد و تقویت آن، به پایبندی فکری و عملی اعضای حرفه به ضوابط رفتاری و اخلاقی آن بستگی دارد (آئین رفتار حرفه ای، ۱۳۸۵).
هم اکنون به دلیل عدم آموزش اخلاق حرفه ای در چارچوب حسابداری حرفه ای، تجارت جهانی با مشکلات بسیاری مواجه شده است. قلب، جعل و اغراق عمدی در حسابداری شرکت ها و دیگر رفتارهای سوء حرفه ای منجر به افزایش مؤسسات مالی در حال ورشکستگی شده است. نمونه هایی همچون، فروپاشی شرکت های بزرگی مانند انرون، وردکام، گلوبال کراسینگ در ایالات متحده آمریکا و … همگی اعتبار گزارش های مالی و پاسخگویی آنها را به شدت پایین آورده است. مواردی از این دست تا حدی ممکن است منجر به اثرات نامطلوب بر روی وضعیت اقتصادی کشورها شود. همچنین، فعالیت های متقلبانه سبب شده است تا اثرات مخربی بر سرمایه گذاری و بازارهای مالی وارد شود، زیرا مردم چنین استدلال می کنند که این اعمال به دلیل رفتارهای غیر اخلاقی حسابداران و عدم درک صحیح آنها از اصول اخلاقی صورت گرفته است و باعث بحران اخلاقی در حرفه حسابداری شده است. لذا تحقیق و پژوهش در خصوص تأثیر اخلاق حرفه ای حسابداران در ارتقاء سبک های نوین رهبری مالی، لازم و ضروری جلوه می نماید و می تواند رهنمود هایی را در جهت بهتر شدن شرایط فراهم کند.
۱-۴ اهداف تحقیق
۱-۴-۱ هدف اصلی
مطالعه و بررسی تاثیر اخلاق حرفه ای حسابداران در ارتقاء سبک های نوین رهبری مالی
اهداف فرعی
۱-بررسی رابطه ارزش های فردی حسابداران و ارتقاء سبک های نوین رهبری مالی
۲- بررسی رابطه الزامات قانونی در حوزه ی حسابداری و ارتقاء سبک های نوین رهبری مالی
۳- بررسی رابطه مسئولیت پذیری اجتماعی در حسابداران و ارتقاء سبک های نوین رهبری مالی
۴- بررسی رابطه رازداری و بی طرفی حسابداران و ارتقاء سبک های نوین رهبری مالی
۱-۵ سوالات تحقیق
۱-۵-۱ سوال اصلی
آیا بین اخلاق حرفهای حسابداران و ارتقاء سبکهای نوین رهبری در حوزه مالی رابطه معنیدار وجود دارد؟
۱-۵-۲سوالات فرعی
۱- آیا بین ارزشهای فردی حسابداران و ارتقاء سبک های نوین رهبری مالی رابطه معنی دار وجود دارد؟
۲-آیا بین الزامات قانونی در حوزه حسابداری و ارتقاء سبکهای نوین رهبری مالی رابطه معنی دار وجود دارد؟
۳-آیا بین مسئولیت پذیری اجتماعی در حسابداران و ارتقاء سبکهای نوین رهبری مالی رابطه معنیدار وجود دارد؟
۴-آیا بین رازداری و بیطرفی حسابداران و ارتقاء سبکهای نوین رهبری مالی رابطه معنیدار وجود دارد؟
۱-۶ فرضیه های تحقیق
۱-۶-۱ فرضیه اصلی
بین اخلاق حرفه ای حسابداران و ارتقاء سبکهای نوین رهبری در حوزه مالی رابطه معنیدار وجود دارد.
۱-۶-۲ فرضیات فرعی
۱-بین ارزش های فردی حسابداران و ارتقاء سبکهای نوین رهبری مالی رابطه معنیدار وجود دارد.
۲-میان الزامات قانونی در حوزه حسابداری و ارتقاء سبکهای نوین رهبری مالی رابطه معنیدار وجود دارد.
۳-بین مسئولیت پذیری اجتماعی در حسابداران و ارتقاء سبکهای نوین رهبری مالی رابطه معنیدار وجود دارد.
۴-میان رازداری و بی طرفی حسابدار و ارتقاء سبک های نوین رهبری مالی رابطه معنی دار وجود دارد
۱-۷ مدل تحقیق
اخلاق حرفه ای
ارتقاء سبک های نوین رهبری مالی
نمودار ۱-۱: مدل مفهومی تحقیق
۱-۸ متغیرها و واژه های کلیدی
این پژوهش دارای یک متغیر مستقل با عنوان “اخلاق حرفه ای حسابداران” و یک متغیر وابسته با عنوان “ارتقاء سبک های نوین رهبری مالی” می باشد، که با بهره گرفتن از ابزار پرسشنامه طی نظر سنجی از متخصصین حسابداری، در ابتدا رابطه چهار مولفه اخلاق حرفهای که در قالب مدل مفهومی فوق بیان شده اند را با شش مولفه اصلی سبک های نوین رهبری، شامل ارزش های رهبران در بعد تبیین کننده وضع موجود، صلاحیت های رهبری، خود مدیریتی، وظایف کارکنان، روابط انسانی و ارتباط با مشتریان ، مورد بررسی و اندازه گیری قرار گرفته و سپس با توجه به روابط این مولفه ها، تاثیر اخلاق حرفه ای حسابداران بر ارتقاء یا عدم ارتقاء سبک های نوین رهبری مالی مورد ارزیابی قرار خواهد گرفت.
۱-۸-۱ تعاریف نظری
اخلاق و اخلاق حرفه ای: اخلاق را می توان به عنوان شاخه ای از فلسفه تعریف نمود که ارزش را با توجه به رفتار انسان در ارتباط با درستی یا نادرستی اقدام ها و نیز خوبی یا بدی نیست و پیامدهای اقدام ها مورد توجه قرار می دهد (اسمیت و لی[۵]، ۲۰۰۹).
تعاریف مختلفی از اخلاق حرفه ای ارائه شده است، از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره نمود:
اخلاق کار، متعهد شدن انرژی ذهنی و روانی و فیزیکی فرد یا گروه به ایده جمعی است در جهت اخذ قوا و استعداد درونی گروه و فرد برای توسعه به هر نحو؛
مقصود از اخلاق حرفه ای مجموعه قواعدی است که باید افراد داوطلبانه و براساس ندای وجدان و فطرت خویش در انجام کار حرفه ای رعایت کنند؛ بدون آن که الزام خارجی داشته باشند یا در صورت تخلف، به مجازات های قانونی دچار شوند (ناظری، ۱۳۹۱).