- تاخیر انتشار[۳۵]
تاخیر انتشار صوت در زیر آب پنج مرتبه کمتر از سرعت تاخیر انتشار امواج الکترومغناطیس است. سرعت تاخیر انتشار امواج صوتی در زیر آب ثابت نیست و وابسته به میزان فشار، دما و شوری آب دارد. معادله ۲- ۱ یکی از معادلات معروف مدل کردن سرعت تاخیر انتشار امواج صوت در زیر آب است.
۲- ۱
در رابطه فوق، t دما بر حسب درجه سانتی گراد و s میزان شوری بر حسب قسمت در هزار است.
- اتلاف تراگسیل[۳۶]
این پدیده به علت کاهش میزان فشار صوتی منتشر شده امواج از منبع صوت رخ میدهد. اتلاف انتشار صوت در آب دریا به دو دلیل است: اولا تضعیف که تابعی از فرکانس و برد است، ثانیا پخش که تابعی از برد است.
- نویز
عموما در محیط زیر آب دو نوع نویز وجود دارد:
نویز انسانی: این نوع نویز ناشی از نویز ماشینآلات (مثل پمپها و…) و فعالیتهای کشتیرانی میباشد.
نویز محیطی: ناشی از فعالیتهای هیدرودینامیکی (حرکت آب شامل جذر و مد، باران، طوفان و …) پدیده های لرزهای و بیولوژیکی میباشد.
- پراش[۳۷]
پراش فرآیندی است که بر اثر آن انرژی صوتی در برخورد با اجسام یا قسمت هایی از اجسام که دارای ابعادی بسیار کوچکتر از طول موج صوت هستند تغییر جهت میدهد. علاوه بر پراکندگی از سطح و کف آب، پراکندگی در اثر اشیاء معلق در آب نیز رخ میدهد.
- انعکاس[۳۸]
انعکاس هنگامی رخ میدهد که صدا به سطح دریا، کف دریا و یا با موانع بزرگی داخل آب برخورد کند. در صورتی که سطح منعکس کننده برای مسافتی طولانی در مقایسه با طول موج صدا صاف باشد، قسمتی از انرژی صوتی موج برخورد کننده با زاویهای نسبت به خط قائم منعکس می شود که مساوی با زاویه برخورد است.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
- چند مسیرگی[۳۹]
این پدیده نتیجه بروز انعکاس و پراش در امواج صوتی میباشد. این پدیده وقتی رخ میدهد که هنگام ارسال امواج صوتی، ممکن است این امواج در اثر برخورد با اجسام دیگر و یا سطح و کف آب از مسیر های متفاوتی به مقصد برسند و همین مسئله باعث می شود تا برخی از این امواج نقش نویز را بازی کنند و گیرنده قادر به دریافت سیگنال صوتی اصلی نباشد. این پدیده در لینک های عمودی(گیرنده و فرستنده نسبت به هم عمود هستند) کمتر از لینک های افقی(گیرنده و فرستنده هم سطح اند) است و بستگی به عمق و فاصله بین فرستنده و گیرنده دارد.
- اثر داپلر[۴۰]
این پدیده بر اساس تفاوت در ادراک یک فرستنده فرکانس با گیرنده همان فرکانس به وجود می آید. اگر گیرنده و یا فرستنده در حال ارسال یا دریافت در حال نزدیک شدن یا دور شدن از یکدیگر باشند، گیرنده نمیتواند فرکانس ارسالی را به درستی تشخیص دهد. این مسئله نیز بر کارایی ارسال و دریافت امواج صوتی اثر سوء دارد.
کلیه عوامل گفته شده باعث می شود تا پهنای باند ارسالی توسط امواج صوتی کاهش یابد. لینکهای صوتی زیر آب با توجه به فاصلهای که بین فرستنده و گیرنده وجود دارد، میتوانند مطابق جدول زیر به پنج دسته تقسیم شوند. همانطور که در جدول مشاهده می شود، با افزایش فاصله، باید پهنای باند کاهش یابد.
جدول ۲-۲- تاثیر فاصله پهنای باند در امواج صوتی
محدوده(کیلومتر)