در نوع اول، بیشتر قسمت تنه با بدنه جایگاه در تماس است و کابل یا زنجیر قفل کننده معمولا تنه را در بر می گیرد. نوع دوم، تنها چرخ جلو دوچرخه را در بر می گیرد و چرخ جلو به آن قفل میشود(مرتضایی،۱۳۸۲:۱۱۵)
تصویر شماره (۲۱-۲) جایگاه دوچرخه
۱-۸-۱۸-۲ :مواد و مصالح
مواد و مصالح محکم و مقاوم در برابر خوردگی و تخریبگری بیشتر عمومیت دارند. قطعات بتنی پیش ساخته، لوله های فولاد سخت با گالوانیزاسیون گرم و الوار هاییاز جنس سخت چوب ها از آن جمله هستند.
این وسایل را که جزئی از مبلمان شهری به حساب مب آیند می توان به دیوار، سطح یا در عمق زمین ثابت کرد.
تصویر شماره(۲۲-۲) جایگاه دوچرخه؛ بتنی - زمین
۲-۸-۱۸-۲ :مکان یابی
جایگاه دوچرخه باید در قلمرو جدول با حداقل فاصله ۹۰ سانتی متر از یکدیگر و یا هر مکان شهری دیگر قرار گیرند و یا در صورت امکان در محوطه پارکینگ مجاور و یا عقب نشینی خیابان استقرار یابند(انجمن شهرسازی امریکا،(۳۷۸:۱۳۸۷)
تصویر شماره(۲۳-۲): محل پارک دوچرخه
۹-۱۸-۲ :آبخوری
آبخوری ها اغلب در فصل تابستان که اغلب پیاده روی طاقت فرسااست کاربرد دارند.
در طراحی آبخوری عمومی باید طیف استفاده کنندگان و مخاطبان آن را به دقت بررسی نمود. سنین مختلف نیازهای مختلفی دارند. آبخوری نباید بر سر راه پیادگان نصب شودتا ایستادن و آب خوردن مانع عبور و مرور گردد. رعایت نکات بهداشتی در طراحی آبخوری حائز اهمیت است.
۱-۹-۱۸-۲ :مواد و دوام
از آنجایی که آبخوری ها از انواع متنوعی هستند، می توان آنها را از مواد مختلف ساخت. معمولا موادی که در ساخت آبخوری ها به کار می رود،عبارتند از:
الف) بتن
ب) فلز: آهن گالوانیزه، استیل، آلومینیوم
ج) فایبر گلاس
د) استیل
۲-۹-۱۸-۲ :ارگونومی
نکاتی که در ارگونومی باید مورد توجه قرار گیرد، عبارتند از:
الف) ارتفاع آبخوری برای استفاده افراد معمولی و بزرگسالان بین ۹۰-۸۶ سانتی متر و جهت استفاده معلولین و کودکان ۷۶-۷۴ سانتی متر باشد.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
ب) چنانچه ارتفاع آبخوری از۸۵ سانتی متر تجوز ننماید، میتوان مورد استفاده ی گروه های مختلف قرار گیرد.
ج) طراحی زاویه ریزش آب، انتخاب نوع شیر، نعیین محل ایستادن استفاده کننده و دسترسی بهینه به شیر، به نحوی که ماکان خیس شدن استفاده کننده کاملا از بین برود، ضروری است.
تصویر شماره(۲۴-۲) آبخوریهای عمومی با ابعاد پیشنهادی
۱۰-۱۸-۲ :تیرک
بولارد یا تیرک خیابانی، تندیس های کوچک مقیاس شهر هستند، آنها حرکت را در سطح سواره رو و یا پیاده رو کانال بندی و تنظیم می کنند. در ضمن اجازۀ ورود وسایل نقلیه موتوری را به داخل برخی محدوده ها نمی دهند. در کل محددود کننده های مفیدی در سطح خیابان هستند و جانشین خوبی برای جدول ها به شمار می آیند. شعار تیرک خیابانی خطاب به سواره ها این است: «بیرون نایست، وسیله ات را پارک کن و پیاده وارد شو(مرتضایی، ۱۳۸۲: ۱۰۳)
۱-۱۰-۱۸-۲ :مواد و دوام
مصالح رایج در ساخت تیرکها را از میان مواد زیر می توان یافت:
الف) قطعات پیش ساخته بتنی: یک بافت متراکم و برجسته چیزی است که بتن بدست می دهد. یان ویژگی برای هماهنگی بیشتر می تواند در ادامه کف سازی و سنگفرش سواره و پیاده رو باشد. اگر قالب های استاندارد بکار رود. بتن تقریبأ یک انتخاب ارزان بدون مراقبت های زیاد خواهد بود (مرتضایی، ۱۳۸۲: ۱۰۴).
ب) استیل: جانشین خوبی برای چدن است. گرچه از دوام کمتری برخوردار است. از استیل مستلزم آماده ساختن مناسب آن، مثلأ با گالوانیزه کردن قبل از رنگ می باشد. جهت مقاوم نمودن استیل روکش محافظتی از اهمیت خاصی برخوردار است.
ج) چدن: فقط گرافیت ( نوعی از چدن مقاوم) استوانه ای (انعطاف پذیرو نشکن) می بایست، مورد استفاده قرار گیرد. این نوع چدن استقامت جانبی بیشتری داشته، قابل بریدن و جوش دادن بوده و در برابر زنگ زدگی از مقاومت بالایی برخوردار است.( قنبری: ۱۳۸۹: ۱۷۹)
د) آلومینیوم: ماده ای سبک که برای نقاط پرترددو سنگین توصیه نمی شود. نوع سیکلون دار آن ترجیح داده می شود. مقاطع و فرم های بیشماری از اکسترود آلومینیوم حاصل می شوند و می توانند مدل های خوبی برای جایگزینی طرح های چدنی قدیمی بویژه در مناطق ساحلی باشند(مرتضایی، ۱۳۸۲: ۱۰۵).
ه) چوب: استفاده از تیرک چوبی به کمی مراقبت نیاز دارد، با علم به اینکه به تدریج نیز پوسیده می شود. سخت چوبها مناسبترین برای فضاهای باز هستند و می توان آنها را تراش داد و کنده کاری نمود (همان منبع،۱۰۶)
۱۱-۱۸-۲ :کیوسک ها
کیوسک ها کانون هایی برای اطلاع یافتن عموم مردم از وقایع جامعه و بطور کلی چنین اعلانهایی به شمار می آیند.
کیوسک ها در صورت دارا بودن طرح و مکان یابی مناسب می توانند شخصیت طراحی ویژه ای برای خیابان و یا حتی پهنه ای بزرگ تر ایجاد کنند. کیوسک ها را می توان به گونه ای طراحی کرد که دکه تسهیلات مختلفی همچون جایگاه روزنامه، نقشه، تلفن عمومی و علائم و نشانه ها را در خود جای دهند. هنگام ارزیابی مناسب بودن کیوسک ها، می بایست عرض پیاده رو، تعداد عابرین، طرح پیشنهادی و دوام زیادی را مد نظر قرار داد، تا اطمینان لازم از سودمند بودن آنها برای محل مورد نظر بدست آید. طرح کیوسک ها بسی متنوع است: از انواع سنتی یا پرتزئین گرفته تا نمونه های جدیدتر بتنی و چوبی و فلزی. غالبأ طراحی کیوسک می تواند بخشی از برنامه هنر هماهنگی باشد و نمونه های هنری بدیع را در جوامع بوجود آورد. کیوسک ها نیز مانند اغلب مبلمان خیابانی، با توجه به ابعادشان در مجاورت جدول و تنها در پیاده راه های عریض استقرار می یابند.
محل عریض شدن پیاده رو (واشدگاه) در محل تقاطع اولویت نخست برای مکان استقرار کیوسک ها به شمار ِ آیند( انجمن شهر سازی امریکا، ۱۳۸۷: ۳۸۰)
تصویر شماره (۲۵-۲)نمونه ای از کیوسک های متفاوت در شهر
۱۲-۱۸-۲ :تابلوها و علایم
تابلو شهری جزئی از تجهیزات شهری هستند که خارج از فضاهای بسته قرار می گیرند. کاربرد اصلی آنها انتقال پیامی از سوی شخص، گروه یا مؤسسه ای به سایر شهروندان به صورت موجز و بوسیله علایم- اعم از نوشته یا تصویر است. این تجهیزات شهری، سطح یا احجامی هستند که از مصالح مقاوم یا سخت، ساخته شده اند و به منظور استفاده ی دایم یا موقت بکار می روند (مؤسسه نما درسا گستر، ۱۳۷۸: ۱۷)
برای علایم و تابلوها می توان پنج وظیفه تعیین کرد:
جهت یابی و هدایت گری، معابر و گذر گاه ها
شناسایی، ابنیه، میدانها، پارکها
کنترل ترافیک ( راهنمایی ورانندگی )، تابلوهای توقفگاه و …
اطلاعاتی واگاهی دهنده، تاریخی، اتفاقات، موقعیت
آیین تشریفاتی، پلاکارد، پرچم، دیوار نگاره، نشان، لوگاتایب
۱-۱۲-۱۸-۲ :دسته بندی علایم
نشانه ها به شش دسته یا نوع اصلی تقسیم می شوند: علایم مخصوص تعیین موقعت اطلاعات، راهنما، معرف، قانونی، تزیینی(نجف زاده، ۱۳۷۳: ۱۸)
الف) علایم مخصوص تعیین موقعیت: این نشانه ها موقعیت فرد را در محلی که قرار دارد مشخص می کند. مانند نقشه ها، مناظر گسترده شده، نقشه های راهنمایی ورود و خروج، نشانه های مرجع و علایم مرزی (همان منبع: ۹۱)
ب ) علایم اطلاعات: در بیشتر نوشته ها قانونأ به عنوان وسیله اطلاع دهنده تعبیر می شوند. در حالی که کاتالوگها، جدول زمانی و جهت یابی به شکل کتاب، شامل اطلاعات هستند. نشانه هاغی اطلاعاتی همه جا در محیط اطراف دیده می شمند. اطلاعات آنها شامل زمانه ای شروع و خاتمه ی کار، اجناس موجود، برنامه های آینده و جزو آن است. فرم و شکل این علایم با توجه به فروشگاه های خرده فروشی مورد استفاده دارند. طراحی آنها به گونه ای است، که قابل فهم بوده و در مکان مناسبی مانند ورودی ها قرار می گیرند و به همین سبب از سردر گمی عمومی می کاهند (همان منبع: ۹۱)