مقامات روسیه پیش از این اعلام کرده بودند پیشبینی میشود نیروگاه بوشهر تا پایان امسال راهاندازی شود. (سایت خبری آفتاب، ۵/۶/۱۳۸۵)
شرکت «اتم استروی اکسپورت» در تاریخ ۳/۴/۱۳۸۵ اعلام کرد: کارهای مربوط به راه اندازی «سیستم تصفیه شیمیایی آب» نیروگاه را آغاز کردهاند. در حال حاضر کارشناسان به تنظیم تجهیزات این سیستم از جمله صافیهای ویژه تبادل یونی مشغولند و تا پایان ماه جاری میلادی از آن «آب شیرین» بدست خواهد آمد. در این گزارش همچنین به آزمایشگاه شیمیایی ویژه بخش تصفیه آب نیروگاه اشاره شده که توسط کارشناسان روس ایجاد میشود. متخصصان ایرانی در حال گذراندن دوره ویژه آموزشی برای اداره این سیستم هستند.
( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
راهاندازی سیستم تصفیه شیمیایی آب ، جزو مرحله مقدماتی میباشد که بدنبال آن کارهای مربوط به راهاندازی واحد اتمی نیروگاه آغاز خواهد شد. این سیستم یکی از اجزای مهم هر نیروگاه اتمی است و طبق برنامه زمانبندی احداث نیروگاه اتمی بوشهر ، امور مربوط به راهاندازی آن باید تا ۳۱ ماه اوت ۲۰۰۶ ( نهم شهریورماه ۱۳۸۵) به پایان برسد.
بر اساس توافقات بعدی بین دو کشور قرار بود این نیروگاه در سال ۲۰۰۶ میلادی به بهره برداری برسد اما روسیه اعلام کرد سال ۲۰۰۷ میلادی این نیروگاه را به مرحله بهره برداری خواهد رساند. (خبرگزاری ایرنا ، ۳/۴/۱۳۸۵)
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران در پی اعلام موضوع تأخیر در راهاندازی نیروگاه بوشهر، خاطر نشان کرد: ایرانیها میتوانند در صورتی که روسها از راهاندازی نیروگاه بوشهر ناتوان باشند، آن را به تنهایی تکمیل کنند. (خبرگزاری فارس، ۳/۷/۱۳۸۵)
آنچه از صحبت های آقازاده در مورد عملکرد طرف روس برداشت می گردد حاکی از گلایهمندی شدید وی در عدم تعهد روسیه به قولهای داده شده مبنی بر ارسال سوخت و راهاندازی بموقع نیروگاه بوشهر می باشد. تا آنجا که به تهدید اعلام می کند: اگر طرف روس توانایی اتمام پروژه را ندارد متخصصان ایرانی خود این مهم را انجام خواهند داد.
آقازاده گفت: در سفر به روسیه درباره مشارکت و تکمیل نیروگاه بوشهر صحبت میکنم. وی افزود: از نظر من بیش از پنج تا شش ماه از کار نیروگاه بوشهر (باقی) نمانده است. (پیشین)
وی درباره علت تأخیر روسیه در تکمیل نخستین نیروگاه هستهای ایران در بوشهر گفت: با تغییر طراحی که در نیروگاه بوشهر با آن مواجه بودیم، چه برای روسها و چه دیگران، راهاندازی آن مشکل است. چرا که آنها باید یک سیستم غربی را به یک سیستم شرقی تبدیل میکردند. (پیشین)
آقازاده تصریح کرد: همچنین طرف روسی که کار خارج از کشور را با نیروگاه بوشهر شروع کرد تدبیر نیروی انسانی لازم را نداشت و کشورهای دیگر غربی با یک سوم این نیرو میتوانستند کار را انجام دهند.
وی در پاسخ به پرسشی مبنی بر این که آیا ایران از ابتدا به ضعف پیمانکار روسی پی نبرده بود، اعلام کرد: ما این مسئله را میدانستیم اما گزینه دیگری نداشتیم و از سوی دیگر قرارداد هم نوشته بودیم اما به نظر من بهتر بود به جای تکمیل نیروگاه (در حال احداث قبلی) ، نیروگاه جدیدی میساختیم. (پیشین)
بدنبال آن، آقازاده جهت دیداری دو روزه و گفتگو با مقامات روس در تاریخ ۳/۷/۱۳۸۵عازم مسکو شد. ماحصل مذاکرات مسکو، تعیین زمان راهاندازی نیروگاه هستهای بوشهر در ماه سپتامبر سال ۲۰۰۷ بود.
آقازاده در این سفر با سرگی کرینکو رئیس آژانس فدرال انرژی اتمی روسیه و ایگور ایوانف دبیر شورای امنیت ملی این کشور دیدار و درباره روند تکمیل نیروگاه هسته ای بوشهر و روابط دو کشور بحث و گفتوگو کرد.
سعیدی معاون سازمان انرژی اتمی که آقازاده را در این سفر همراهی می کرد درباره نتایج دیدارهای مقامات ایران و روسیه خاطر نشان کرد: طی توافق بین آقازاده و کرینکو، قرار شد:
الف) نیروگاه بوشهر در سپتامبر ۲۰۰۷ به مرحله راهاندازی برسد.
ب) طرف روس درباره ارسال سوخت هستهای به ایران در ماه مارس ۲۰۰۷ (اسفند ۱۳۸۵) اعلام آمادگی کرد. (خبرگزاری فارس، ۴/۷/۱۳۸۵)
آقای آقازاده رئیس سازمان انرژی اتمی در گفتگویی تفصیلی با خبرگزاری فارس در تاریخ ۷/۷/۵۱۳۸گفت: اگر من در زمان انعقاد قرارداد بوشهر در رأس کار بودم، ساخت نیروگاه جدید و نه ادامه نیروگاه نیمهساز را توصیه میکردم زیرا این برای روسها به مراتب راحت تر و برای ما کم هزینه تر بود. (خبرگزاری فارس، ۷/۷/۱۳۸۵)
سؤال و جواب مربوط به بخش همکاری با روسها در نیروگاه بوشهر (در این گفتگو) با توجه به مطالب مطرح شده و اهمیت آن ، عیناً آورده می شود.
سؤال: شما تأخیر و بهانه تراشی روسها در راهاندازی نیروگاه بوشهر را چگونه ارزیابی میکنید؟
آقازاده: این موضوع را از دو جهت باید نگاه کرد یکی اینکه خود نیروگاه بوشهر با تغییر طراحی که برایش پیش آمد ، چه برای روسها و چه برای هر کس دیگری سخت بود و چون روسها میخواستند این پروژه را بگیرند خیلی به سختیهای آن توجه نداشتند ولی در اینکه بتوانند یک سیستم غربی را به یک سیستم شرقی تبدیل کنند با دشواریهایی روبرو شدند که به طور طبیعی تأخیری از این جهت قابل قبول است.
مسئله دیگر ساختار خود روسیه است که تقریبا کار خارج از کشورشان را با نیروگاه بوشهر شروع کردند و بعد از آن بود که با چین و هند کار خارج از مرزهایشان را شروع کردند. ساختاری که روسها در کشورشان داشتند انعطاف و قابلیتهای بالا را درباره تدبیر مدیریت نیروی انسانی نداشتند. اکنون در بوشهر میبینید حجم زیادی از نیروی انسانی وجود دارد ولی بازدهی آن به یک سوم نیروها هم باز نمیگردد. در صورتی که یک شرکت غربی با یک سوم افراد، بهتر میتوانند این کار را انجام دهند.
نکته دیگری که عامل مؤثرتری از دو عامل گذشته برای تأخیر در بوشهر بود، تغییر ساختار مکرر پیمانکار پروژه بوشهر است. این شرکت با خصوصی سازی در روسیه و با تغییر مکرر مدیران مواجه شده بود و در چند سال گذشته بیش از ۱۰ مدیر را تغییر داده بود. عملأ اگر از نظر سیاسی هم روسها میخواستند این پروژه انجام شود، قابلیت پیمانکار وجود نداشت و از نظر منابع مالی هم بسیار ضعیف بود. بزرگترین مشکلی که من در مذاکره با روسها با آن مواجه هستم ورشکستگی این پیمانکار است و به قدری شرایطش بد است که بانکهای روسی حاضر نیستند به آنها وام بدهند و حداقل برای اینکه پروژه را ادامه دهد ۲۵۰ میلیون دلار احساس کسری مالی میکند. من به عنوان شخصی که کار اجرایی انجام دادهام، فکر میکنم که اگر این پیمانکار نبود و یک پیمانکار بهتری بود این پروژه ظرف شش ماه آینده به پایان میرسید زیرا کار زیادی باقی نمانده اما این پیمانکار میگوید یک سال دیگر باید کار انجام شود. بنابراین غیر از مسائل سیاسی، این شرکت ضعفهای جدی دارد.
سوال: ما از چه زمانی متوجه شدیم که این پیمانکار قابلیت ندارد؟
آقازاده: تقریبا از اول مشخص بود ولی گزینه دیگری نداشتیم و قرارداد با آنها داشتیم و کشور دیگری به عنوان رقیب وجود نداشت.
سوال: دولت روسیه آیا نباید به تعهداتش عمل کند؟
آقازاده: قرارداد ما دولتی است و دولت قادر به پاسخگویی برای اتمام پروژه نیست چون یک پیمانکار دارد و همین پیمانکار در هند و چین هم کار میکند اما در این کشورها ، نیروگاههای جدید ساختند و اگر من در زمان بستن قرارداد در رأس کار بودم ، ساخت نیروگاه جدید و نه ادامه نیروگاه نیمه ساز را توصیه میکردم زیرا این برای روسها به مراتب راحتتر بود و برای ما کم هزینهتر؛ ما به اندازه یک نیروگاه جدید هزینه کردیم ولی بازدهی یک نیروگاه جدید را هم برای ما ندارد. هر چند که من هنوز نمیدانم چرا این تغییر سیاست در کشور به وجود آمد. مذاکراتی که در زمان آقای هاشمی رفسنجانی با روسها انجام شده بود برای احداث دو نیروگاه۴۴۰ مگاواتی بود اما یک باره این سیاست تغییر میکند و تکمیل نیروگاه بوشهر مطرح میشود در صورتی که اگر ساخت آن دو نیروگاه جدید را امضاء کرده بودند اکنون هم نیروگاه داشتیم هم این معضلات فعلی را نداشتیم.
سؤال: با توجه به تأخیری که به وجود آمده ، نیروگاه بوشهر دقیقاً چقدر هزینه داشته است؟
آقازاده: برای ما افزایش هزینه ندارد زیرا ما قرارداد داشتیم ولی از نظر عدمالنفع برای ما هزینه داشته که یک پروژه چند سال عقب بیافتد برای ما ضرر است و اینکه از محصولی که میخواستیم استفاده کنیم ، نتوانستیم.
سوال: آیا در قرارداد اشارهای به غرامت تأخیر نشده است؟
آقازاده: چرا اشاره شده اما آنقدر نیست که جبران عدم النفع را بکند.
سوال: پیش بینی شما از زمان راه اندازی نیروگاه بوشهر چیست؟
آقازاده: بیش از ۹۰ درصد کار انجام شده و از نظر من پنج تا شش ماه بیشتر نمانده است. یکی از مسائلی که من با مقامات روسی مطرح میکنم این است که ما را در تکمیل نیروگاه بوشهر مشارکت بدهند و بخشی از آن را به ایرانیها واگذار کنند و این قابلیت امروز واقعاً در ایران وجود دارد که میتواند در کوتاه کردن زمان راه اندازی به ما کمک کنند و ما به تدریج واحد به واحد راهاندازی می کنیم تا به مرحله آخر برسیم و کسری بوشهر در حال حاضر، تعدادی فلنج (وسیله اتصال لوله) است که اگر به ایران برسد، بخش قابل توجهی از نیروگاه بوشهر قابل راهاندازی است. به طور مثال سیستم بخار و گردش آب از دریا به نیروگاه منتظر تعدادی فلنج است تا بتواند این لوله را به یکدیگر اتصال بدهد و اگر برسد این واحد آماده راهاندازی است و ایرانیها در این زمینه تجربه خوبی دارند و میتوانند آن را راهاندازی کنند. (خبرگزاری فارس، ۷/۷/۱۳۸۵)
همچنین سرگئی شماتکو، رییس شرکت روسی «اتم استروی اکسپورت» که اجرای طرح ساخت نیروگاه اتمی بوشهر را در دست دارد روز ۲۶ سپتامبر ۲۰۰۶ گفت: سوخت مورد نیاز نیروگاه در ماه مارس ( بهار ) سال آینده به ایران حمل می شود و این نیروگاه «به طور قطع» در ماه نوامبر سال ۲۰۰۷ راه اندازی خواهد شد. شماتکو افزود: بر اساس موافقتنامه ای که بین دو طرف امضا شد ، سوخت هسته ای نیروگاه به وزن ۸۰ تن از روسیه به بوشهر حمل می شود و این نیروگاه در ماه سپتامبر سال آینده ( ۲۰۰۷ ) به طور آزمایشی آغاز به کار میکند. (خبرگزاری ایرنا، ۴/۷/۱۳۸۵)
دفتر مطبوعاتی شرکت «اتم استروی اکسپورت» در تاریخ ۸ دی ۱۳۸۵ اعلام کرد: مرحله دیگری از مراحل راه اندازی نیروگاه اتمی بوشهر را به پایان رسانده است. از جمله اقدامات، انجام تست دستگاه خنک کننده با قدرت ۶/۵ مگاوات در حالت خلاص بود که بعد از پایان امور راهاندازی در بلوک پمپ نیروگاه و روشن کردن سیستم پمپ آب خنک، امکان پذیر شده است. در ادامه گفته میشود، با راهاندازی ماشین خنککننده این نیروگاه، هماهنگی تجهیزات آلمانی موجود در نیروگاه که در حدود بیست سال پیش توسط کمپانی«Siemens/KWU » به ایران آورده شده بود با فن آوریهای روسی امکانپذیر شد. (خبرگزاری ریانووستی، ۲۸/۱۲/۲۰۰۶)
روز بعد اعلام شد که تجهیزات خنک کننده برای ایستگاه های دیزلی رزرو نیروگاه اتمی بوشهر باید از کشورهای ثالث منتقل شود. (خبرگزاری ریانووستی۲۹/۱۲/۲۰۰۶)
هرچند بر اساس توافقات دو کشور در سپتامبر ۲۰۰۶ قرار شد سوخت هستهای در ماه مارس ۲۰۰۷ به نیروگاه بوشهر ارسال و نیروگاه در سپتامبر ۲۰۰۷ راهاندازی شود لکن دیری نگذشته بود که بحث اختلافات مالی جدید، مانع از اجرای آن توافقات شد.
معاون امور بین الملل سازمان انرژی اتمی در تاریخ ۲۱/۹/۵۱۳۸ گفت: روسیه برای انجام دادن تعهد خود در قبال نیروگاه اتمی بوشهر مشکل مالی دارد و ایران قول داده است خارج از تعهدات خود برای حل این مشکل تلاش کند. ایران قصد دارد سررسید پرداختهای خود را به روسیه جلوتر بیندازد و امیدوار است مشکل مالی روسیه برای تکمیل نیروگاه اتمی بوشهر ظرف چهار ماه آینده برطرف شود. به گفته وی، بسیاری از تجهیزات مربوط به نیروگاه بوشهر که در روسیه ساخته شده است نیز چون روسیه امکان مالی ندارد ، به ایران ارسال نشده است.
سعیدی همچنین گفت: شرکتهای روسی توانایی ساخت برخی از تجهیزات نیروگاه بوشهر را ندارند و ساخت این تجهیزات را به یکی از شرکتهای طرف قرارداد خود از کشوری دیگر واگذار کرده اند. (سایت خبری بی بی سی، ۱۱/۱۲/۲۰۰۶)
آیرینا یسیپووا، سخنگوی شرکت «اتم استروی اکسپورت» در تاریخ ۳۰/۱۱/۵۱۳۸ اعلام کرد: از اواسط ژانویه ۲۰۰۷ هیچ پرداختی از سوی ایران انجام نشده و این شرکت به زودی وضعیت نیروگاه و پیشرفت آن را با طرف ایرانی مطرح خواهد کرد. (خبرگزاری فرانسه، ۱۸/۲/۲۰۰۷)
سرگئی نوویکف، سخنگوی سازمان انرژی هسته ای روسیه نیز گفت: تأخیر در پرداختها، راه اندازی نیروگاه بوشهر را قطعاً تحت تأثیر قرار می دهد. همچنین یک منبع روسی ، مشکلات مالی پیش آمده را ناشی از تغییر سیستم پرداخت های ارزی در ایران از دلار به یورو عنوان کرده است. (خبرگزاری ریانووستی، ۱۹/۲/۲۰۰۷)
معاون بینالملل سازمان انرژی اتمی در واکنش به این خبر گفت: ایران هیچ تأخیری در پرداخت های مالی خود به طرف روسی نداشته است. سعیدی، مشکلات مالی را مربوط به شرکت روسی پیمانکار نیروگاه دانسته و افزود: ما طی روزهای آینده راه حلی را برای این موضوع ارائه خواهیم کرد. ضمنا گفته شد یک هیأت ایرانی تا پایان فوریه برای بررسی وضعیت به مسکو سفر خواهد کرد. (خبرگزاری ایرنا، ۱/۱۲/۱۳۸۵)
سخنگوی شرکت «اتم استروی اکسپورت» اعلام کرد: این شرکت هیچ برنامه ای برای تعلیق و توقف فعالیت های خود در ایران ندارد و چنین بحثی اصلا مطرح نیست. خانم یسیپووا همچنین به غیر از مسایل مالی، تأخیر در ارسال برخی تجهیزات از سوی چند کشور را از دیگر دلایل تأخیر در راه اندازی نیروگاه اتمی بوشهر عنوان کرده است. (خبرگزاری ایتارتاس، ۱۸/۲/۲۰۰۷)
آندری چرکاسنکو، مدیر عامل شرکت «اتم پروم رسورس» هم گفت: تجهیزات حیاتی خنک کننده نیروگاه بوشهر هنوز از کشور ثالث دریافت نشده و انتظار می رود این تجهیزات تا پایان سال جاری و یا اوایل سال آینده دریافت شود. وی به نام هیچ کشوری اشاره نکرد. (خبرگزاری ریانووستی، ۱۸/۲/۲۰۰۷)
مجدداً مقامات روس در تاریخ ۲۲/۱۲/۵۱۳۸ گفتند: سوخت نیروگاه اتمی بوشهر را برخلاف قرارهای قبلی در ماه جاری به ایران تحویل نخواهد داد. این بدآن معنی است که نیروگاه بوشهر طبق برنامه در ماه سپتامبر فعال نخواهد شد. طبق توافق دو کشور، سوخت اتمی نیروگاه بوشهر باید شش ماه پیش از راه اندازی آن تحویل داده شود.
پیمانکار روسی ساخت نیروگاه بوشهر روز ۲۲/۱۲/۵۱۳۸ یک بار دیگر در تضاد آشکار با اظهارات مقام های جمهوری اسلامی گفت: ایران در پرداخت قسط های نیروگاه عقب است و آن را دلیل تأخیر در تکمیل نیروگاه دانست. یسیپووا، سخنگوی «اتم استروی اکسپورت» گفت: چارچوب زمانی (تکمیل نیروگاه) جابجا شده است و بنابراین راه اندازی در ماه سپتامبر انجام نخواهد شد. ما به سادگی قادر به انجامش نیستیم. بنابراین اگر نتوانیم نیروگاه را در سپتامبر راهاندازی کنیم، در آن صورت نمیتوانیم سوخت را طبق برنامه قبلی تحویل دهیم.
یک سخنگوی آژانس اتمی روسیه (روس اتم)، نیز گفت: راه اندازی نیروگاه حداقل دو ماه عقب خواهد افتاد زیرا ایرانی ها از روز ۱۷ ژوئن ۲۰۰۶ قسط ماهیانه ۲۵ میلیون دلاری خود را نپرداخته اند. (خبرگزاری آسوشیتدپرس، ۱۲/۳/۲۰۰۷)
این درحالی است که ایران اصرار دارد همه قسط ها را به موقع پرداخته و حتی میگوید حاضر است بابت تکمیل نیروگاه ، بیش از قرار اولیه آن بپردازد. (سایت خبری بی بی سی، ۱۲/۳/۲۰۰۷)
سرگئی نوویکوف، سخنگوی سازمان انرژی هستهای روسیه در تاریخ ۶/۱/۱۳۸۶ گفت: این واقعیت که شرکای ایرانی ما بر مشکلات خود فائق آمدهاند مثبت است، با این حال پرداخت تازه فاصله زیادی تا رفع نیازمندی هایی که طی دوره عدم پرداخت ایجاد شده دارد. پیمانکار روسی نیروگاه اتمی بوشهر میگوید: ایران پس از توقفی چند ماهه، نخستین قسط هزینه ساخت نیروگاه را پرداخت کرده است. با این حال تأکید کرد: همچنان نمی تواند نیروگاه را طبق قرار قبلی در ماه سپتامبر ۲۰۰۷ راه اندازی کند.
وی گفت: مبلغ پرداختی تازه تنها برای تأمین عملیات عادی ساخت برای نصف ماه کفایت می کند. به گفته مقام های روسیه، ایران در سه ماهه چهارم سال ۲۰۰۶ تنها ۶۰ درصد پرداختهای خود را سر موقع انجام داده و این دیرکرد، به همراه پرداخت های انجام نشده در ماه های ژانویه و فوریه ۲۰۰۷، میزان پرداخت های انجام نشده ایران را به بیش از ۷۳ میلیون دلار می رساند.
هرچند سخنگوی این شرکت رقم دریافت شده را فاش نکرد اما بار دیگر تکرار کرد که نیروگاه در ماه سپتامبر راه اندازی نخواهد شد. وی همچنین اعلام کرد که بیش از دو هزار متخصص روس به کار در تأسیسات بوشهر ادامه میدهند.(سایت خبری بی بی سی، ۲۶/۳/۲۰۰۷)