منظور از سطوح فضاي سبز شهري کلية پارک ها، فضاهاي سبز، ميدان هاي بازي و اماکن ورزشي بدون سقف، فضاهاي سبز کنار جاده ها و منازل، همچنين ميادين بزرگ را مي توان نام برد. طراحي سطوح فضاي سبز در شهرها بايد به صورتي انجام پذيرد که کلية شهر را در بر گيرد، به صورتي که هر منطقه از شهر و محله هاي آن از فضاي سبز برخوردار باشند و افراد آن منطقه يا محله بتوانند با طي نمودن يک فاصلة نسبتاً کوتاه (400 متر) به فضاي سبز دسترسي داشته باشند(سيد صدر،164:1369).
سازگاری این کاربری با پایگاه های پشتیبانی مدیریت بحران بسیار واضح و روشن می باشد (مسائلی، 1375: 192) مثلا در عملیات امداد و نجات پس از وقوع بحران پایگاه هایی که در مجاورت فضای سبز قرار گرفته اند اگر با کمبود جا و فضا مواجه شوند می توانند فضای سبز مجاور خود نیز استفاده کنند و از این فضاها نیز به عنوان یک کاربری پشتیبانی مدیریت بحران استفاده شود.
بر اساس مطالعات بررسي هاي وزارت مسکن و شهرسازي، سرانة متعارف و قابل قبول فضاي سبز شهري در شهرهاي ايران بين 7 تا 12 متر مربع براي هر نفر است که در مقايسه با شاخص تعيين شده از سوي محيط زيست سازمان ملل متحد (20تا 25 متر مربع براي هر نفر)، رقم کمتري است.
در شهر سميرم با توجه به نقشة زير تعداد فضاهاي سبز بسيار بسيار کمتر از حد معمول است (البته بدون در نظر گرفتن باغات و مزارع داخل شهر).
کل مساحت فضاي سبز در شهر سميرم 21549 متر مربع (15/2 هکتار) است. اگر اين ميزان را با در نظر گرفتن باغات حساب کنيم، تقريباً اين کاربري 2/0 درصد و اگر بدون در نظر گرفتن مساحت باغات حساب کنيم 3/0 درصد از فضاي کالبدي شهر را در بر گرفته است، که نسبت به استانداردهاي شهري سطح بسيار بسيار کمي را اشغال کرده است.
سرانة اين کاربري در شهر سميرم 8/0 متر مربع مي باشد که ميزان بسيار ناچيزي مي باشد.
4-3-1-4 کاربری فرهنگی
در این پژوهش این معیار (فرهنگی)، کاربری مذهبی را نیز شامل می شود که به دلیل ازدیاد معیارها این دو را تحت یک عنوان بیان کرده ایم.
همانگونه که می دانیم وذکر شد این معیار از معیارهای سازگار با پایگاه های پشتیبانی مدیریت بحران معرفی شد و همجواری آن با این پایگاه ها اجتناب ناپذیر است (مسائلی، 1375: 192).
اين کاربري شامل کتابخانه ها، سينما، کانون هاي پرورش فکري،مجموعه هاي فرهنگي و مذهبی و غيره ميشود.
کاربري فرهنگي – مذهبی در شهر سميرم مساحتي حدود 33721متر مربع (3.3 هکتار) از شهر را در بر گرفته است. سرانة اين کاربري در اين شهر حدود 3/1متر مربع مي باشد.
4-3-1-5 کاربری ورزشی
هماهنگي تأسيسات ورزشي با فضاهاي سبز و پارک ها، به بسط بهتر اين دو فضاي شهري مي انجامد. در بعضي از کشورها، سرانة فضاهاي ورزشي نسبت به انواع محيط هاي ورزشي براي گروههاي سني مختلف، تا 8 متر مربع در مقابل هر ساکن شهري مي رسد. براي شهرهاي ايران، سرانة 4 متر مربع با توجه به تأسيات ورزشي کودکان تا 7 سال، و کودکان 7 تا 14 سال و نوجوانان، جوانان و بزرگسالان پيشنهاد مي گردد (شيعه،179:1387).
این کاربری نیز مانند کاربری های ذکر شده، از کاربری های سازگار و همجوار با پایگاه های پشتیبانی مدیریت بحران محسوب می شود( مسائلی، 1375: 192).
اين کاربري در شهر سميرم مساحتي حدود 23643 متر مربع (36/2 هکتار) را در بر گرفته است.که تقريباً حدود 26/0 درصد با لحاظ کردن مساحت باغات و حدود 39/0 درصد بدون لحاظ کردن مساحت باغات از فضاي کالبدي شهر را به خود اختصاص داده است. سرانة اين کاربري در شهر سميرم حدود 9/0 متر مربع مي باشد که نسبت به استانداردهاي عمومي ميزان کمي را نشان مي دهد.
4-3-1-6 آتشنشانی
به مکانهایی اطلاق می شوند که صرفاً وظیفهی اطفای حریق را برعهده داشتند ولی به دلیل پیشرفت فناوری و نیاز جامعه به ایمنی به مرور زمان کلیه عملیات نجات درون شهری اعم از اطفای حریق و عملیات امداد و نجات در زمان وقوع حوادث غیر مترقبه همچون زلزله، سیل و جزء اینها در زمره وظایف امدادگران آتش نشانی قرار گرفت. این امر خود به مقوله هایی همچون محل و تجهیزات ایستگاه های آتش نشانی و همچنین قابلیت کارکنان آن نیز مربوط می شود (نشست مدیران سازمان های آتش نشانی کشور، 1381: 93).
ایستگاه های آتش نشانی از جمله عناصر و کاربری های خدماتی، اورژانسی شهرها می باشند که نقش مهم و حیاتی در حفاظت از جان و مال مردم در برابر حوادث مختلف، بالاخص آتش سوزی دارند (تشکر، 1378: 7).
خدمات رسانی به موقع و مطمئن توسط ایستگاه های آتش نشانی بیش از هر چیز دیگر مستلزم استقرار آنها در مکان های مناسب با ضوابط و استانداردهای مطلوب است که بتواند در اسرع وقت و بدون مواجه شدن با موانع و محدودیت های محیط شهری از یک طرف و یا ایجاد حداقل آثار منفی بر روی زندگی ساکنان شهر از طرف دیگر به محل حادثه رسیده و اقدامات اطفاء و امداد را به انجام برسانند (آقابابایی، 1388: 38).
هدف اصلی تأسیس ایستگاههای آتش نشانی تأمین بخشی از امنیت شهر در راستای اهداف از قبل تعیین شده آنها می باشد (عادلی و دیگران، 1386: 1).
نزدیکی به شریان های اصلی و خیابان های با عرض بیش از 15 متر، دسترسی به شبکه آبرسانی شهری، نزدیکی به مراکز آموزشی، مراکز درمانی، مراکز اداری، مراکز تجاری، مراکز جمعیتی متراکم، مراکز فرهنگی و مذهبی، هتل ها و مهمانسراها، سینماها و شهربازی، نزدیکی به جایگاه های توزیع سوخت، انبارها، مراکز صنعتی و نزدیک بودن به تأسیسات شهری از عوامل و معیارهای مؤثر در مکان یابی مراکز آتش نشانی می باشد (ملک و دیگران،1387: 4).
سازگاری ایستگاه های آتش نشانی با پایگاه های امداد و نجات نیز کاملا واضح است و همجواری این کاربری با پایگاه ها باید رعایت شود.
شهر سمیرم هم اکنون دارای یک ایستگاه آتش نشانی می باشد. مساحت ایستگاه آتش نشانی در شهر سمیرم 2324 متر مربع می باشد. بر اساس یک ضابطه کلی و عمومی در مقابل هر 50000 نفر جمعیت باید یک ایستگاه آتش نشانی وجود داشته باشد (وزارت کشور، 1381: 1) در کتاب شیعه آمده است که در مقابل هر 10000 نفر از جمعیت شهر بایستی یک ایستگاه آتش نشانی وجود داشته باشد و همچنین شعاع دسترسی به هر یک از مراکز آتش نشانی 2 تا 3 کیلومتر است (شیعه، 1387: 177). شعاع دسترسی به مسافتی گفته می شود که یک ماشین آتش نشانی با سرعت متوسط 35 کیلومتر در مدت زمان بین 35 دقیقه بتواند محل حادثه را سرویس دهی نماید که این شعاع بین 5/1 تا 2 کیلومتر می باشد( پوراسکندر، 1381: 58). سرانه این کاربری در شهر سمیرم 09/0 متر مربع می باشد که این میزان از استانداردهای معمول بیشتر می باشد.
4-3-1-7 آموزشی
فاصلة مناسب و حوزة خدماتي واحدهاي آموزشي به نسبت واحدهاي مسکوني 200 تا 300 متر براي کودکستان، 500 تا 700 متر براي دبستان و 1500 تا 2000 متر براي راهنمايي و دبيرستان پيشنهاد شده است (ضوابط و معيارهاي ساختمان هاي آموزشي در ايران – دفتر فني وزارت آموزش و پرورش – نشرية شماره 1).
همچنين حداکثر طبقات ساختماني کودکستان 1 طبقه، دبستان 1 تا 2 طبقه، مدرسة راهنمايي 1 تا 3 طبقه، و دبيرستان 1 تا 3 طبقه است (شيعه، 174:1378).
مکان هاي آموزشي نيازمند انواع مختلف دسترسي ها به صورت سواره و پياده مي باشند. اين نيازها بر اماکن استقرار فضاي آموزشي تأثير مي گذارد. چنانچه، مکان آموزشي بدون در نظر گرفتن نحوة دسترسي ايجاد شده باشند، نه تنها از جنبة ايمني که مهم ترين جنبة آن محسوب مي شود، آسيب پذير بوده و سلامت دانش آموزان را در آمد و شد مورد تهديد قرار مي دهد، بلکه از نظر کاهش مسايل شهري همچون ترافيک نيز موفق نخواهد بود (صفر نژاد،13:1388).
بر اساس استانداردهاي منتج از دفتر فني وزارت آموزش و پرورش، استاندارد آموزشي شهري به نسبت هر ساکن شهري و بر حسب تقسيم بندي هاي داخلي شهر ها به قرار زير است:
کودکستان در سطح محلة کوچک حدود 8/0 متر مربع
دبستان در سطح محله حدود 5/1 متر مربع
مدرسة راهنمايي در سطح ناحية شهري حدود 2/1 متر مربع
دبيرستان در سطح ناحية شهري 9/0 متر مربع
جمع استانداردهاي آموزشي نسبت به هر ساکن شهري حدود 4/4 متر مربع (شيعه، 175:1387).
این کاربری جمعا 159149 متر مربع (9/15 هکتار) از مساحت شهر را به خود اختصاص داده است. سرانه این کاربری در شهر سمیرم 6/6 متر مربع می باشد، که این میزان در شهر سمیرم بیشتر از سرانه استاندارد می باشد.
در این تحقیق کاربری آموزشی نیز جزء زیر معیارهای معیار سازگاری قرار گرفته است واین کاربری سازگار با پایگاه های پشتیبانی مدیریت بحران محسوب می شود (مسائلی، 1375: 192).
4-3-2 معرفی زیرمعیارهای ناسازگار
در این پژوهش کاربریهای ناسازگار با پایگاه های پشتیبانی مدیریت بحران دو عنصر پمپ بنزین و CNG معرفی شده است.
4-3-2-1 جایگاه توزیع بنزین و گاز
اين دو کاربري در شهر سميرم مساحتي حدود 5618 متر مربع (5/0 هکتار)را در برگرفته است. در مورد اين کاربري، استاندارد 1/0 مترمربع نسبت به جمعيت شهري (حدود 20000 نفر) پيشنهاد مي شود (شيعه، 178:1387). با توجه به سرانة بالا، سرانة اين کاربري در شهر سميرم 2/0 متر مربع مي باشد که ميزان بيشتري را نشان مي دهد.
4-3-3 معیار دسترسی
از آنجا که شبکه معابر شهر اسکلت اصلی شهر را تشکیل می دهد، به طراحی شبکه ها اهمیت بسار ویژه داده شده و با بهره گرفتن از توان و تجربه کارشناس ترافیک مشاور نسبت به طراحی شبکه معابر اصلی و فرعی شهر اقدام گردیده است. این شبکه از نظام سلسله مراتبی برخوردار بوده و وظیفه و نقش هر گذر در سیستم ترافیکی شهر در آینده تعریف و مشخص شده است. استخوانبندی شهر سمیرم را دو محور شمالی – جنوبی و شرقی – غربی تشکیل می دهد که این دو محور با بهره گرفتن از گذرهای موجود شهر، ساماندهی گردیده و عمدتاً نقش محورهای خدماتی شهر را ایفا می نمایند. در محل تلاقی این دو محور در مرکز شهر، مرکز خدماتی بزرگ شهر شکل گرفته است (طرح جامع، 1379: 56).
در طرح جامع یک خیابان شریانی درجه یک با معرفی رینگ جنوبی در حد فاصل خیابان های قدس ( جاده حنا) و خیابان کرمانی ( جاده ونک) بوجود آمد تا سفرهای تولید شده در دهستان های جنوبی را از شرق به غرب و بالعکس و همچنین به داخل و خارج از شهر سمیرم هدایت نماید. این خیابان که عرض 36 متر دارد تنها خیابان شریانی درجه یک شهر سمیرم می باشد.
همانطور که در نقشه شماره 4-3 می بینید خیابان های شریانی درجه دو از میان خیابان های موجود شهر مشخص است، این خیابان ها جهت تقبل وطیفه برای پذیرش سفرهای ایجاد شده در سطح شهر و توزیع آنها به جمع وپخش کننده های موجود به مقداری تعریض نیاز داشت که در طرح شبکه معابر این تعریض ها به صورت تدریجی پیشنهاد شده است (طرح جامع، 1379: 67).
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
خیابان های محلی نیز در نقشه زیر نشان داده شده است.
نقشه4-3 طبقه بندی خیابان ها در شهر سمیرم