سال | ۱۳۴۱ | ۱۳۴۶ | ۱۳۵۰ | ۱۳۵۱ | ۱۳۵۶ |
مصرف شهری | ۹/۱۲۲ | ۲/۱۸۷ | ۲۹۳ | ۳/۵۹۰ | ۵/۱۰۵۲ |
مصرف روستایی | ۵/۱۱۰ | ۴/۱۴۳ | ۴/۱۵۸ | ۲۹۰ | ۳۷۰ |
مصرف دولتی | ۵/۳۱ | ۶/۷۳ | ۳/۱۵۹ | ۲/۳۵۴ | ۷۸۶ |
و این امر به معنای افزایش قدرت خرید شهرنشینان و کاهش قدرت خرید ساکنان روستاها می باشد. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در سایه طرح های محرومیت زدایی و فعالیتهای عمرانی جهاد سازندگی در روستاها این فاصله تا پرداخت مالیات، خدمات عمومی مورد نیاز خود را از دولت مطالبه می کنند اما در اقتصاد نفتی درآمدهای نفت یا به عبارت بهتر رانت نفت مستقیماً به دولت تحویل داده می شود و دولت اختصاص اعتبارات به مناطق مختلف را نوعی هبه می داند. ممکن است تصور شود محرومیت برخی استانها ناشی از شرایط جغرافیایی و فقدان منابع در این استان هاست و درصورت نبود نفت، وضع آنها بدتر خواهد بود. در پاسخ باید گفت برحسب اتفاق تعدادی از استانهای محروم بیشترین میزان منابع را دارند به عنوان مثال خوزستان علاوه بر اینکه قسمت اعظم نفت را تأمین می کند، به عنوان قطب گندم کشور نقش عمده ای درتامین این محصول استراتژیک دارد اما از نظر سطح توسعه در زمرۀ محروم ترین استان ها قرار دارد . بازار نفت تشدید شد. طی سال های دهه ۱۳۴۰ جمعیت تهران رشد سالانه ای معادل ۶% (دوبرابر رشد متوسط جمعیت کشور) داشت. شهرهای اقماری آن مانند کرج نیز بالاترین رشد جمعیت مناطق شهری را داشتند. در سال ۱۳۵۱، تهران ۵۱% از ارزش افزوده صنایع، ۲۲% از نیروی کار شاغل و حدود ۵۰% از پزشکان را به خود اختصاص داده بود.[۲۴۹] در سال ۱۳۵۴ نسبت تعداد افراد به هر پزشک در تهران ۹۷۴ نفر و برای کل کشور ۲۸۵۵ نفر بود و برای استانهایی همچون ایلام، زنجان، لرستان و همدان ۲ تا ۳ برابر بیشتر از متوسط ملی بود. تناسب جمعیت قابل تعلیم (۶ تا ۱۴ساله) که در سال ۱۳۵۱/۱۹۷۲ به تحصیل اشتغال داشتند، از ۷۶% در تهران تا حدود ۴۰% در کردستان، لرستان، سیستان و بلوچستان وسایر استانهای محروم متفاوت بود.[۲۵۰] از پیروزی انقلاب اسلامی تلاش شد تا فاصله توسعه یافتگی مناطق محروم و مناطق برخوردار
( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
با توجه به نتایج داده های آماری و مباحث تحلیلی این فصل، نفت در ارتقاء و بهبود برخی شاخص های کمّی توسعۀ اقتصادی از قبیل تولید ناخالص ملی، رشد اقتصادی و صنعتی شدن، نقش مثبت و ارزنده ای داشته است، همچنین نفت مهمترین منبع تأمین هزینه ی برنامه های توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور حدی کاهش یافت اما فعالیت های دولت عمدتاً در راستای بهره مندی روستائیان از آب، برق، جاده و … بود و کمتر به اشتغال زایی در روستاها پرداخته شد بنابراین سطح درآمد روستائیان افزایش چندانی نیافت و تفاوت میان مصرف سرانه روستا و شهر کمابیش استمرار یافت.
برپایه گزارش سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور در مورد عملکرد ۲۵ساله نظام جمهوری اسلامی (جدول۲۶ ) تفاوت میزان مصرف خانوارهای شهری و روستایی از سال ۱۳۵۸ تا ۱۳۸۱ اندکی کمتر شده اما این اختلاف همچنان وجود دارد.
جدول شماره ۲۶، متوسط هزینه ناخالص خانوارهای شهری و روستایی (به هزارریال)[۲۵۱]
شاخص سال |