۲-۱۲-۲.اسنادها و واکنش های هیجانی
روان شناسان ورزشی نقش اسنادهای علّی در انگیزش و هیجانات را بررسی کرده اند. یک علّت اصلی برای این تمرکز، اثر زیاد اسنادهای علّی بر پیشرفت مهارت و عملکرد است (لی فول و همکاران، ۲۰۰۸).
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
اساس بررسی نظری پیامدهای هیجانی اسنادها، توسط وینر و همکاران وی بنا نهاده شد. با مطالعات وینر و همکاران، راهبردهایی برای مطالعات بعدی اسنادها و هیجان ها در زمینه های پیشرفت فراهم شد. ابتدا دو نوع هیجان عمده شناسایی شد. اول هیجان وابسته به نتیجه، این نوع هیجان را “واکنش کلی به نتیجه” از قبیل راضی یا خوشحال بودن دانستند. دوم، هیجان وابسته به اسناد[۱۲۱] که به علل یا واکنش های ابراز شده برای نتیجه مربوط می گردد (دایان، ترجمه بهرام و شفیع زاده،۱۳۸۳).
وینر و همکارانش همچنین نشان دادند که ابعاد اسنادی عمده به طرق متفاوتی به هیجان ها مرتبط می گردند. مطالعات آن ها از این قضیه حمایت نمود که هیجان های مربوط به عزت نفس از قبیل غرور، با اسنادهای درونی در بعد کانون علّیت در ارتباط می باشد. هیجان های مرتبط با انتظار از قبیل امید، با بعد ثبات اسنادها؛ و هیجان های اجتماعی از قبیل ترحم و احساس گناه، با بعد کنترل پذیری اسنادها مرتبط می باشند. به عقیده آنها هیجان های اجتماعی می تواند خود فرمان، از قبیل شرمساری و احساس گناه، یا دگر فرمان، از قبیل خشم و ترحم باشند (تقی پور،۱۳۷۸و دایان، ترجمه بهرام و شفیع زاده،۱۳۸۳).
اگر شخصی استناد کند که عدم موفقیتش به دلیل عدم آشنایی با تجهیزات است، احتمال دارد که از مربی کمک بگیرد. اسناد شکست به عوامل بیرونی مثل اسناد به نقص تجهیزات و عدم قبول مسئولیت برای خطا، احساس شرمساری یا عدم کفایت را به حداقل می رساند (خداوردی،۱۳۸۳).
۲-۱۶.بازخورد
عوامل زیادی وجود دارند که بر اجرای مهارت های حرکتی و کیفیت و سرعت یادگیری آنها تاثیر می گذارند. به طور یقین یکی از مهم ترین این عوامل، بازخورد است. به کلیه اطلاعاتی که فرد در مورد انجام مهارت خود در حین یا پس از خاتمه حرکت دریافت می کند، بازخورد گفته می شود. بازخورد حاصل از اندام های حسی بدن، بازخورد درونی و بازخورد بیرونی (افزورده) شامل اطلاعاتی است که در نتیجه اجرا و موفقیت عمل فراهم می شود. بازخورد افزوده آگاهی از نتیجه (KR) شامل اطلاعاتی در مورد نتیجه حرکت و عوامل مربوط به هدف است و بازخورد افزوده آگاهی از اجرا (KP)، اطلاعاتی را که مربوط به ماهیت حرکت و عوامل کینماتیکی که منجر به حرکت می شود را بیان می کند(اشمیت و لی،۱۳۸۷).
بازخورد بیرونی چگونه عمل میکند؟
۱) عملکرد انگیزشی و انرژی بخش دارد یا به فراگیرنده برای افزودن تلاش، انرژی میدهد.
۲) تقویتکننده است و موجب تقویت اعمال صحیح و غلط میشود.
۳) درباره خطاها، خبرهایی را به عنوان اساس اصلاح فراهم میکند. مثلاً اگر تاب دادن راکت خیلی کوتاه باشد خبرهایی مربوط به این خطا، اصلاحات کوشش بعدی را تعیین میکند.
۴) وابستگیایی به وجود میآورد که هنگام فقدان بازخورد باعث بروز مشکلات میگردد و اجرا را تضعیف می نماید.
۲-۱۶-۱.چگونگی استفاده از خبرهای بازخورد در یادگیری
همخوانی بازخورد با آنچه قابل کنترل است: یک پیشنهاد مهم این است که محتوای بازخورد باید با آنچه برای فراگیرنده قابل کنترل است همخوانی داشته باشد. اطلاعات بازخوردی زمانی مفید خواهد بود که فراگیرنده بر جنبههایی از حرکت که به آنها اشاره میشود، کنترل داشته باشد. فهم چگونگی کنترل حرکت، بازخورد دادن را برای یادگیری موثرتر میکند.
مقدار خبرهای بازخوردی: ازآنجا که در هر کوشش میتوانید در مورد جنبههای بیشماری از حرکت بازخورد دهید. این امکان به طور جدی وجود دارد که حجم زیادی از اطلاعات را در اختیار فراگیرنده قرار دهید. قابلیت خبرپردازی و حافظه فراگیرنده محدود است، لذا جای تردید است که آیا وی میتواند همه اطلاعاتی را که در یک بازخورد به او داده میشود دریابد و نگه دارد. همچنین درتوانایی وی برای اصلاح همه جانبه حرکت بعدی، به ویژه اگر بازخورد در مورد طرح یابی حرکت باشد، تردید وجود دارد.
به طور کلی بازخوردهای متعدد را یک جا ارائه نکنید زیرا اطلاعات بسیار زیاد، مفید نیستند. با این حال اگر بازخورد شما درباره یک متغیر پارامتری که آسانتر به شمار میآید باشد، میتوانید در یک زمان بیش از یک بازخورد بدهید.
مثلاً فراگیرندهای که برنامه حرکتی مناسبی را آموخته است. این بازخورد شما را تقریباً به آسانی انجام میدهد. “دفعه بعد، دامنه حرکت را بیشتر کن و آنرا سریعتر انجام بده".
۲-۱۶-۱.بازخورد اسنادی[۱۲۲]
به طور کلی عوامل اثر گذار برنقش بازخورد عبارتند از:
۱) مراحل مختلف یادگیری: در مراحل مقدماتی یادگیری مهارت های ورزشی بهتر است پس از نشان دادن مهارت به شاگرد او را برای مدتی به حال خود باقی گذارند. تا با اجرای تمرین و تجزیه و تحلیل شخصی اطلاعات و نشانه های مربوط، استیل و فرم دلخواه را دریافته و از آن برای ترسیم نحوه اجرای مهارت استفاده نمایند. دادن اطلاعات اضافی در مورد اجرای مهارت به شاگردان مبتدی بهتر است به مراحل بعدی و پس از آن که شاگرد تا اندازه ای تجربه به دست آورد، موکول شود.
۲) زمان اعمال بازخورد.
۳) ماهیت مهارت: ماهیت مهارت های مورد استفاده نوع خاصی از بازخورد را در موقع یادگیری حرکتی ایجاد می کند (باقر زاده و همکاران،۱۳۷۶).
۲-۱۶-۳.تغییر در اسنادها
اگر تاثیر سبک اسنادی بر سلامت روانی و جسمانی، انتظارات، پیشرفت و به طور کلی رفتارهای افراد درست باشد، این سوال پیش می آید که آیا می توان سبک های نادرست و نا امیدانه را تغییر داد؟ سلیگمن به این سوال جواب مثبت می دهد. او می گوید: از آنجا که درماندگی ماهیت اکتسابی دارد، می توان آن را از بین برد(فرخی و محمدزاده،۱۳۸۳).
مطالعات گسترده دوهرتی[۱۲۳] در سال ۱۹۸۳، نشان می دهد که منبع علّیت یک خصیصه پایدار شخصیتی نیست و ممکن است بر اثر دگرگونی های شرایط زندگی تغییر کند. هاروی[۱۲۴] (۱۹۷۱)، نیز بر امکان تغییر منبع علّیت تاکید می ورزد.
در بررسی رابطه بین اسناد و عواطف، اسناد و انتظارات، دیدیم که اسناد موفقیت به توانایی، غرور را افزایش داده و اسناد موفقیت به سخت کوشی، رضایت را افزایش می دهد و انتظار بالایی را در فرد برای رسیدن به موفقیت های بعدی ایجاد می کند. در این حالت، فرد نسبت به تکالیف بعدی با شور و علاقه بیشتری برخورد می نماید. در حالی که اسناد شکست به عدم تلاش با وجود رضایت کم، ولی انگیزه ای برای تلاش بیشتر در کوشش های بعدی، در فرد ایجاد می کند. بر اساس این تحلیل فرض می شود که تغییر در ادراک های علّی ورزشکاران از موفقیت و شکست عملکردشان را بهبود بخشد(خداوردی،۱۳۸۳).
۲-۱۶-۴.بازخورد و بازآموزی اسنادی
ممکن است یک بازیکن تنیس با باخت یک مسابقه، دلسرد شده، بگوید من خوب نیستم، احساس ناامیدی می کنم و….یک روانشناس ورزشی، در مورد این تفکر توضیح می خواهد و سوالاتی می پرسد که به بازیکن کمک کند دوباره خودش را از ابتدا تا واکنش بعد از مسابقه ارزیابی کند (گوردون و راندال،۲۰۰۸).
بازآموزی اسنادی (اسناددهی مطلوب و کارکردی)، شناسایی و اصلاح اسنادهای آزمودنی است و به طورکلی مبتنی بر نظریه خودکارآمدی بندورا، مدل درماندگی آموخته شده سلیگمن و مدل اسنادی وینر است. فرض مرکزی این نظریه ها عبارت است از این که بسیاری از رفتارها، عواطف و شناخت ها (برای مثال اجتناب از هراس، عدم پیشرفت، افسردگی یا انتظار موفقیت پایین)، پیامدهای اسنادهای علّی هستند که درباره رویدادها و یا نتایج رفتاری می باشند.
الگوی بازخورد اسنادی مبتنی بر نظریه درماندگی آموخته شده و اساسا بر اجتناب از ادراکات مربوط به عدم کنترل و تغییر اسنادهای شکست که درونی، با ثبات و کلّی هستند (تقی پور،۱۳۷۸). اثر اسنادهای نامطلوب بر شکست نیز با بهره گرفتن از این الگو، در شکل ۲-۸ مشاهده می شود.
نا مطلوب شکست:علل کنترل ناپذیر(اسنادهای درونی،باثبات و کلی از قبیل توانایی پایین)=درماندگی موفقیت:علل کنترل ناپذیر(اسنادهای بیرونی، بی ثبات و کلی از قبیل شانس)= بی تفاوتی مطلوب موفقیت:علل کنترل پذیر(اسنادهای درونی؛با ثبات و کلی از قبیل توانایی بالا)= عدم درماندگی شکست:علل کنترل پذیر (اسنادهای درونی، بی ثبات و اختصاصی از قبیل تلاش کم یا راهبرد ضعیف)=عدم درماندگی |
شکل۲-۵، زنجیزه ی بازخورد اسنادی، مبتنی بر الگوی درماندگی آموخته شده(خداوردی، ۱۳۸۳)
شکل زیر اسنادهای مطلوب و نامطلوب را برای موفقیت و شکست نشان می دهد، به عبارتی الگوی بازخورد اسنادی از دیدگاه الگوی اسنادی وینر نشان می دهد. اگر فردی علیرغم تلاش زیاد باز هم شکست بخورد، احتمال استفاده از اسنادهای کمبود توانایی بیشتر می شود. از این حالت اسنادهای تلاش که مثل شمشیر دو لبه می باشد؛ چنین نتیجه گرفته می شود که به جای اسناد شکست به تلاش کم می توان از سایر عوامل کنترل پذیری از قبیل راهبرد، در بازخورد اسنادیاستفاده کرد (گرنیگون و دلویی[۱۲۵]،۲۰۰۳).
الگوی بازخورد اسنادی مبتنی بر نظریه خودکارآمدی (شکل زیر)، به سوق دادن اسنادها به ادراکات مربوط به خودکارآمدی، به خاطر رفتارهای اختصاصی تاکید دارد. که به نوبه خود پیش بینی کننده استقامت و رفتار خواهد بود (گرنیگون و دلویی،۲۰۰۳).